Σάββατο 30 Ιανουαρίου 2010

τρελά αγριολούλουδα




Χειμώνας…

Κάποια μικρά αγριολούλουδα ξεγελάστηκαν και φύτρωσαν νωρίτερα χαμόγελο και χρώμα. Νομίζοντας τα τρελά, πως βρήκαν κάτω από έναν ανοιχτό ουρανό ζεστή αγκαλιά στο χώμα. Όμως γι΄αυτά, κι ας μην το ξέρουν, κι ας γελούν, καμιά λύπηση κι ελπίδα.
Κι εμείς; Τι κι αν λιγάκι γελάμε; Δεν ξεγελιέται της ψυχής όταν έρχεται ο χειμώνας. Και τα όνειρά μας, μικρά τρελά αγριολούλουδα σ’ αυτόν αφημένα...



Οι φωτογραφίες μου στο βίντεο για τον Κωνσταντίνο, όπως είχα υποσχεθεί το  φθινόπωρο . Και δεν το ξέχασα :)

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2010

"η όπερα της πεντάρας"

Η "Όπερα της πεντάρας" είναι έργο του συνθέτη Κουρτ Βάιλ σε λιμπρέτο του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Πρόκειται για μεταφορά του αγγλικού έργου του 18ου αιώνα «Η όπερα του ζητιάνου» του Τζον Γκέι. Από το 1928, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Βερολίνο, έχει ανέβει 10.000 φορές σε 18 διαφορετικές γλώσσες.



Η ιστορία του έργου εκτυλίσσεται στο βικτωριανό Λονδίνο και συνοπτικά έχει ως εξής:
Ο Ζονάθαν Πίτσαμ έχει μια επιχείρηση εκμετάλλευσης ζητιάνων στους οποίους πουλάει προστασία και τους εκμεταλλεύεται.
Η κόρη του Πόλυ, παντρεύεται μυστικά τον περιβόητο κακοποιό Μακίθ, σε ένα σταύλο όπου διασκεδάζει μαζί με τη συμμορία του. Διασκεδάζει μαζί τους και ο αρχηγός της αστυνομίας Τάιγκερ Μπράουν, φίλος του Μακίθ.
Ο Πίτσαμ εξοργίζεται και προσπαθεί να βρει τρόπο να στείλει τον Μακίθ στην κρεμάλα. Η Πόλυ ενημερώνει τον Μακίθ για να φύγει από το Λονδίνο. Πριν φύγει, επισκέπτεται σε ένα "σπίτι" την Τζένι, πρώην αγαπημένη του, χωρίς να ξέρει ότι έχει δεχτεί λεφτά από την κυρία Πίτσαμ για να τον καταδώσει. Ο Μπράουν τον συλλαμβάνει και τον οδηγεί στη φυλακή. Η Λούσι, κόρη του Μπράουν, με την οποία επίσης διατηρεί σχέση ο Μακίθ,  μηχανορραφεί για την απόδρασή του. Ο Πίτσαμ απειλεί τον αστυνόμο Μπράουν ότι θα εξαπολύσει όλους τους ζητιάνους του κατά την τελετή στέψης της βασίλισσας, κάτι που θα στοίχιζε τη θέση του.
Η Τζένι απαιτεί τα χρήματά της από την κυρία Πίτσαμ, η οποία αρνείται αφού ο Μακίθ δεν είναι στη φυλακή. Ο Μπράουν μαθαίνει ότι οι ζητιάνοι έχουν ήδη λάβει θέσεις και υποκύπτει στον εκβιασμό του Πίτσαμ, ο μόνος τρόπος να σώσει τον ίδιο και τη θέση του στην αστυνομία είναι να συλλάβει και να εκτελέσει το Μακίθ. Ο Μακίθ οδηγείται και πάλι στη φυλακή, και δεν μπορεί να μαζέψει χρήματα για να εξαγοράσει τους φύλακες. Λίγο πριν την εκτέλεση, γίνεται η μεγάλη ανατροπή. Καταφτάνει απεσταλμένος της βασίλισσας, η οποία δίνει χάρη στο Μακίθ και του χορηγεί αποζημίωση και ένα κάστρο με τίτλο.


Στην Ελλάδα το έργο έχει παιχτεί πολλές φορές, αναφέρεται η παράσταση τη Μεταπολίτευση, με τη Μελίνα Μερκούρη στο ρόλο της Τζένι το Νοέμβριο του 1975, με πρωταγωνιστή το Νίκο Κούρκουλο και σκηνοθέτη τον Ζιλ Ντασέν. Στο βίντεο η Μελίνα Μερκούρη τραγουδά επίσης την μπαλλάντα του Μακίθ.




 Το έργο παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο όπως όταν πρωτοανέβηκε, σε εποχή οικονομικής κρίσης, με τη καυστική κριτική του Μπρεχτ στην αστική τάξη, τους θεσμούς, την εκμετάλλευση του ανθρώπου από έναν άλλο και τα πάντα να μπορούν να γίνουν εμπόριο, ακόμα και η ελεημοσύνη.
Αξίζει να αναφερθεί ο λόγος του Μακίθ επί της αγχόνης:  «Κυρίες και κύριοι, εδώ μπροστά σας βλέπετε έναν παρηκμασμένο εκπρόσωπο ενός καταρρέοντος κοινωνικού στρώματος. Εμάς τους μικροτεχνίτες των κατώτερων μεσαίων στρωμάτων, που μοχθούμε με τα ταπεινά μας αντικλείδια για ν’ ανοίγουμε τις ταμειακές μηχανές των μικρομαγαζατόρων, μας καταπίνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις, πίσω από τις οποίες βρίσκονται οι τράπεζες. Γιατί τι είναι ένα αντικλείδι συγκρινόμενο με ένα χρεόγραφο; Τι είναι η ληστεία μιας τράπεζας συγκρινόμενη με την ίδρυση μιας τράπεζας; Τι είναι η δολοφονία ενός ανθρώπου συγκρινόμενη με την πρόσληψη ενός ανθρώπου;»
 Ακόμα και στο τέλος της παράστασης όταν δίνεται χάρη στον Μακίθ, αυτό γίνεται γιατί η "ευσπλαχνία (εδώ της βασίλισσας) είναι πιο ισχυρή από τη δικαιοσύνη", σατιρίζεται το "happy end" και το ότι "πάντα υπάρχει σωτηρία" !

Μια ξεχωριστή παράσταση της «Oπερας της πεντάρας» ανέβηκε για λίγες μέρες στο θέατρο «Παλλάς», σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Γουίλσον και παραγωγή του θεάτρου του «Berliner Ensemble», του θεάτρου που εμψύχωσε ο ίδιος ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Μια πολυπρόσωπη παραγωγή, 80 ατόμων, με μια νέα οπτική του έργου, που έκανε πρεμιέρα τον χειμώνα του 2007 στο Βερολίνο και παίχτηκε με επιτυχία σε μεγάλες σκηνές της Ευρώπης.









Τα πρόσωπα των ηθοποιών σαν μάσκες και οι κινήσεις τους, με πλήρη έλεγχο κάθε μέρους του σώματος, θεατρικές!  Τα σκηνικά μινιμαλιστικά αλλά ευρηματικά σε συνδυασμό με το φωτισμό.  Ειδικότερα εντυπωσιακή η σκηνή έναρξης της παράστασης με φωτεινούς κύκλους που αναβοσβήνοντας δίνουν την αίσθηση της περιστροφής, παίζοντας συγχρόνως τη μπαλάντα του Μακίθ,  θυμίζοντας  «τσίρκο».  Μια παράσταση που άφησε πίσω της θαυμασμό και ενθουσιασμό!

Από συνέντευξη του σκηνοθέτη με τίτλο «Δεν μελέτησα ποτέ τον Μπρεχτ, …» (που αποτελεί μία από τις δηλώσεις του) πιο κάτω ένα απόσπασμα απάντησής του:
«Ο χρόνος είναι μια γραμμή που φθάνει στο κέντρο της γης και στους ουρανούς. Ο χώρος είναι μια οριζόντια γραμμή. Στο σημείο όπου διασταυρώνεται ο χρόνος και ο χώρος στηρίζεται η αρχιτεκτονική των πάντων. …….. Αυτά τα σταυροδρόμια αποτελούν τις πρωταρχικές έγνοιες ενός σκηνοθέτη. Πρόκειται για χωροχρονικές κατασκευές. Πότε αποφασίζεις να έχεις ένα αργό κομμάτι, πότε ένα γρήγορο; Πότε ένα ηχηρό και πότε ένα σιωπηρό; Πότε να είναι σκοτάδι και πότε να υπάρχει χρώμα; Πότε η σκηνή πρέπει να είναι άδεια και πότε να είναι κινητική; Ολα αυτά είναι αποφάσεις που έχουν να κάνουν με τον χώρο και τον χρόνο. ….»

Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010

...


νερό και λόγια με αλήθεια



νερό και μια αλήθεια χωρίς λόγια.


Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010

sunshine award


Σ’ ευχαριστώ πολύ Κική για το ηλιόλουστο δωροβραβείο και τον λόγο που το συνοδεύει. Μάλιστα μου το έδωσες διπλό βγαλμένο μέσα από μία μικρή κουζίνα και ανάμεσα από όνειρα με θέα . Να πω όμως κατ΄αρχήν ότι δικαίως στο χαρίσανε για το ηλιόλουστες (και νυχτερινές!) φωτογραφίες σου και για τα ονειρομαγειρέματά σου!!
Θα ξαναπώ ότι μεγαλύτερη αξία από τα ίδια το βραβεία που ανταλλάσσονται στην μπλογκόσφαιρα έχει η σκέψη αυτού που το χαρίζει.

Οι κανόνες: Όσοι παραλάβουμε το βραβείο πρέπει:
- να το αναρτήσουμε στο blog μας
- να το χαρίσουμε με τη σειρά μας σε άλλα 12 blogs
- να ανακοινώσουμε σε ποιά blogs το χαρίζουμε
- και να αναρτήσουμε τα links αυτών των blogs

Κι εγώ με τη σειρά μου το χαρίζω σε όλα τα blogs του blogroll μου, γιατί όλα είναι ηλιόλουστα, αν  κι εκτιμώ ότι ήδη το έχουν πάρει οι περισσότεροι και με τον αριθμό 12 θα έχει ήδη λάβει μεγάλη εξάπλωση η απονομή. Κι επειδή οι κανόνες λένς ότι πρέπει να αναφερθούν 12 (και δεν θα ψάξω αν ήδη το πήραν:),  το sunshine award :

 1.  Στη roadartist για τους ηλιόλουστους δρόμους που μας πηγαίνει!
 2.  Στο  fractal για την ηλιόλουστη γραφή του!
 3.  Στον ηλιογράφο για την ηλιόλουστη Όαση και δικαιωματικά λόγω ονόματος!
 4.  Στη Librarian για τα ηλιόλουστες βιβλιοβολτίτσες της!
 5.  Στον Βασίλη για τα ηλιόλουστα σχόλιά του!
 6.  Στον dodo για το ηλιόλουστο σκίτσο και χιούμορ του:)!
 7.  Στον Επίκουρο για τις ηλιόλουστες εκπομπές του!
 8.  Στη Margo για το ηλιόλουστο  θαλασσινό αεράκι της!
 9.  Στο ξωτικό για τα ηλιόλουστα «μαγικά» του (και είναι πολλάαααα!)
10. Στη Μαρία για τους ηλιόλουστους στίχους της!
11. Στη Μαριέλα για τις ηλιόλουστες ζωγραφιές της (αχ αυτές οι ακουαρέλες με τη φωτεινή διαφάνεια  του μπλε και τα παράθυρα στο φως!)
12. Στη Μαριάννα  για τα ηλιόλουστα μυαλό και καρδιά της!

Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2010

το φως ανάμεσα στο σκοτάδι και στον χρόνο και μια «αυγή που παραμονεύει»


Φως που γεννιέσαι μέσα από το σκοτάδι και ταξιδεύεις χωρίς όρια στον χώρο και στον χρόνο, μεταγγίζοντας στο σύμπαν τη ζωή.
Από σένα να λάμπουν τ’ αστέρια και να πορεύονται όλα τα χρώματα τ’ουρανού και της γης, τα ορατά και τα αόρατα.
Φως από Φως, περνώντας από την πιο μικρή χαραμάδα που σου αφήνεται, όπως εσύ μοναδικά γνωρίζεις να χαρίζεσαι και να χαρίζεις την αλήθεια στο νου, να γαληνεύεις την καρδιά, να ομορφαίνεις την ψυχή.
Νυν και αεί, είναι ανοιχτά, ορθάνοιχτα τα μάτια σε σένα αγαπημένο…



Και διαλέχτηκαν* πιο κάτω να γραφτούν, για το φως ανάμεσα στο σκοτάδι και στον χρόνο, λίγα λόγια του Borges, του ποιητή που η μοίρα του φύλαγε κάποτε να το στερηθεί αφού το είχε γνωρίσει, και όπου,

διηγείται στην «Ιστορία της νύχτας»:

«Μέσα από γενεές και γενεές
οι άνθρωποι εγκαθίδρυσαν τη νύχτα.
Εν αρχή ήταν η τύφλωση και ο ύπνος,
αγκάθια που πλήγωναν τα ξυπόλητα πόδια
και ο τρόμος του λύκου.
Δε γίνεται να μάθουμε ποιος χάλκεψε τη λέξη
για τούτο το διάκενο του σκότους
που διαιρεί τα σύθαμπα,
δεν γίνεται να μάθουμε ποιον αιώνα
συνοψίστηκε το διάστημα των άστρων.
...........................................»




λέει στο «Ηράκλειτος»:

«Το δεύτερο μισοσκόταδο.
Η νύχτα που βαθαίνει μες στον ύπνο
Η κάθαρση κι η λησμονιά.
Το πρώτο μισοσκόταδο.
Το πρωινό που ήταν αυγή.
Η μέρα που ήταν πρωί.
.........................
Τι υφάδι είναι τούτο
του θα΄ναι και του ήταν;
...........................
Με παρασέρνει το ποτάμι και το ποτάμι τούτο είμαι εγώ.
Είμαι από μια ύλη από αινιγματικό χρόνο που συνεχώς μεταβάλλεται.
Ίσως η πηγή να βρίσκεται μέσα μου.
Ίσως απ’ τη σκιά μου
να αναβλύζουν οι μέρες: ανελέητες και φανταστικές.»




αναρωτιέται  σ’ ένα από τα «Δεκάξι Χάικου»:

Να’ ναι βασίλειο
 το φως που τρεμοσβήνει;
 Πυγολαμπίδα;"













γράφει  σε μία από τις «Περικοπές από ένα απόκρυφο ευαγγέλιο»:

«Ν ανάβει κάποιος το φως του λυχναριού κι ας μην το βλέπει κανένας. Θα το δει ο Θεός»













και ρωτώντας στο «Ονειρεύεται κάποιος»:

 «Τι ονειρεύτηκε ο Χρόνος μέχρι τώρα που, όπως το κάθε τώρα, έχει φτάσει στο αποκορύφωμα;…»

απαντά μεταξύ των άλλων, ότι:

« …  Ονειρεύτηκε  την αυγή που παραμονεύει…»



*Jorge Luis Borges: «Ποιήματα»,
 μετάφραση Δημήτρης Καλοκύρης
  Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα